Het Centrum voor Slaapgeneeskunde van Kempenhaeghe biedt hooggespecialiseerde zorg voor patiënten met slaapstoornissen die zich manifesteren tijdens de REM-slaap, vooral bij complexe en zeldzame aandoeningen zoals REM-slaap-gedragsstoornis en de ziekte van Parkinson.
REM Behavior Disorder

REM-slaapstoornis
Een REM-slaapstoornis is een parasomnie; een vorm van afwijkend gedrag tijdens de slaap. De stoornis doet zich voor wanneer men levendige dromen letterlijk uitvoert in de slaap. De dromen zijn dan vaak gevuld met actie en kunnen zelfs gewelddadig zijn. Het is relatief gemakkelijk om iemand met deze stoornis wakker te maken wanneer diegene een droom uitbeeldt. Eenmaal wakker is de dromer in staat om in duidelijke, levendige details de droom na te vertellen. De details van de droom kloppen met het ongebruikelijke gedrag dat de patiënt tijdens de droom heeft laten zien. Voor patiënten met (verdenking op) een REM-slaapstoornis kan verwijzing naar het Centrum voor Slaapgeneeskunde van Kempenhaeghe zinvol zijn.
REM-slaap- en gerelateerde stoornissen
REM-slaap-gedragsstoornis (RBD)
Dit is een vorm van parasomnie die zich specifiek tijdens de REM-slaap voordoet. Bij REM-slaap-gedragsstoornissen (RBD) kunnen patiënten tijdens hun slaap abnormaal gedrag vertonen, zoals bewegen of praten. In normale omstandigheden is het lichaam tijdens de REM-slaap verlamd, maar bij RBD ontbreekt die verlamming, waardoor patiënten hun dromen fysiek kunnen uitvoeren, soms met gevaar voor zichzelf of hun bedpartner.
Diagnostiek
De diagnose van een REM-slaap-gedragsstoornis gebeurt via polysomnografie (PSG) met uitgebreide monitoring, inclusief video-opnames en soms extra elektroden (uitgebreide EMG-beplakking) om de spieractiviteit te registreren.
Behandeling
Behandeling kan bestaan uit gedragstherapie, aanpassingen in de slaapomgeving om verwondingen te voorkomen, en soms medicatie. Bij volwassenen kan RBD een voorbode zijn van neurologische aandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson.
REM-slaap- en slaapstoornissen bij de ziekte van Parkinson
Bij patiënten met de ziekte van Parkinson of Parkinsonisme komen slaapstoornissen vaak voor, waaronder REM-slaap-gedragsstoornissen. Dit kan ernstige consequenties hebben voor de patiënt. Het Centrum voor Slaapgeneeskunde gebruikt polysomnografie met uitgebreide monitoring om deze slaapstoornissen te diagnosticeren en, indien nodig, direct tijdens het onderzoek een CPAP-behandeling te starten voor levensbedreigende complicaties zoals slaapgerelateerde stridor.
Belang van REM-slaap in de diagnostiek
De REM-slaapfase is essentieel voor de diagnostiek van verschillende slaapstoornissen. In gevallen waar parasomnieën worden vermoed, wordt via polysomnografie onderscheid gemaakt tussen REM-slaap en non-REM-slaap-parasomnieën. Dit omdat de behandelstrategieën verschillen afhankelijk van de betrokken slaapfase.